System szkolnictwa wyższego
- Czym jest i gdzie został uregulowany system szkolnictwa wyższego?
- Co wchodzi w skład polskiego systemu szkolnictwa wyższego?
Czym jest i gdzie został uregulowany system szkolnictwa wyższego?
Ustawa z dnia z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, wprowadza opisową definicję systemu szkolnictwa wyższego, wskazując iż celem szkolnictwa wyższego jest: „jest prowadzenie najwyższej jakości kształcenia oraz działalności naukowej, kształtowanie postaw obywatelskich, a także uczestnictwo w rozwoju społecznym oraz tworzeniu gospodarki opartej na innowacjach”, zaś jego podstawę stanowi „wolność nauczania, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomia uczelni”.
Co wchodzi w skład polskiego systemu szkolnictwa wyższego?
Zgodnie z przepisami przytoczonej ustawy, do katalogu systemu szkolnictwa wyższego należy zaliczyć: uczelnie, federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, zwane dalej „federacjami”, Polską Akademię Nauk (PAN), instytuty naukowe PAN, instytuty badawcze, międzynarodowe instytuty naukowe, Centrum Łukasiewicz, instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, Polską Akademię Umiejętności, a także inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.
Warto zaznaczyć, iż system szkolnictwa wyższego działa w oparciu o wytyczne polityki naukowej państwa, którą tworzy i nadzoruje Rada Ministrów. Polityka naukowa państwa to nic innego jak dokument, zawierający w swojej treści informacje określające podstawowe zasady działania i priorytetowe kierunki funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Dokument ten jest aktualizowany co pięć lat.
Mimo ustawowego określenia zasad funkcjonowania uczelni wyższych w oparciu o szczegółowe wskazówki, przepisów ustawy, a właściwie kilku jej rozdziałów nie znajdują zastosowania do uczelni i wyższych seminariów duchownych prowadzonych przez kościoły i inne związki wyznaniowe, z wyjątkiem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Powyższe podmioty mogą jednak podlegać pod rozwiązania przyjęte w akcie prawnym w sytuacji zawarcia stosownej umowy między Radą Minisrów, a władzami kościoła, czy związku wyznaniowego.