Kurator dla dorosłych, czyli zewnętrzna kontrola wyroków
Obok podstawowego podziału kuratorów, a więc sądowych kuratorów zawodowych i sądowych kuratorów społecznych, występują także – co już poruszano w poprzednich opracowaniach – kuratorzy rodzinni oraz kuratorzy dla dorosłych. Na pierwszy rzut oka kurator i nadzór kojarzy się przede wszystkim ze sferą rodzinną, jednakże ustawodawca przewidział również możliwość kontroli zachowań dorosłych za pośrednictwem wykwalifikowanych kuratorów dla dorosłych. Ich szerokie kompetencje mają ogromny wpływ na postępowania, przede wszystkim karne oraz dalsze życie w społeczeństwie osób skazanych.
- Zadania kuratora dla dorosłych
- Czy kurator dla dorosłych jest często powoływany przez sąd?
- Dozór kuratora dla dorosłych. Czy może pomagać skazanym?
Zadania kuratora dla dorosłych
Kurator dla dorosłych czynnie uczestniczy w postępowaniach zarówno w stadiach sądowych, jak i po uprawomocnieniu się orzeczenia. Można śmiało stwierdzić, iż nawet to w etapie pozasądowym kurator dla dorosłych ma najwięcej pracy. Jego zadania uzależnione są od charakteru zlecenia wydanego przez sąd. Można je pogrupować w sposób następujący:
- czynności polegające na organizacji i kontroli wykonywania przez skazanych kary ograniczenia wolności w postaci nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne – w tym przypadku kurator pozostaje w stałym kontakcie z zakładem pracy, kontroluje jej przebieg, ewidencjonuje godziny i uczestniczy w posiedzeniach sądowych w tym aspekcie
- czynności polegające na kontroli osób, wobec których warunkowo umorzono postępowanie karne lub zawieszono wykonanie kary – kurator ma prawo występować do różnych organizacji i instytucji z prośbą o podanie do jego wiadomości sposobu realizacji nałożonych na skazanego obowiązków w okresie próby, gromadzenie informacji o zachowaniu skazanego lub przeprowadzanie wywiadów środowiskowych dla sądu
- czynności polegające na przygotowaniu skazanego do życia w społeczeństwie po odbyciu kary – w tym zakresie kurator ma prawo sporządzania na podstawie akt tzw. programu wolnościowego, przygotowania środowiska rodzinnego na powrót skazanego oraz organizowanie szeroko rozumianej pomocy postpenitencjarnej
- czynności związane z nadzorem nad wykonywaniem przez skazanego przerwy w karze – kurator może sprawdzać, czy okres przerwy wykorzystywany jest należycie, żądać informacji od skazanego lub zawiadomić sąd o braku powrotnego stawiennictwa skazanego do zakładu karnego
Oprócz tych kompetencji kurator dla dorosłych uczestniczy również w posiedzeniach sądowych, sygnalizując potrzebę przyspieszenia postępowań. Kurator sądowy dla dorosłych może także składać uzasadnione wnioski o modyfikacje podjętych uprzednio przez sądy decyzji.
Czy kurator dla dorosłych jest często powoływany przez sąd?
Odpowiedź na powyższe jest jak najbardziej twierdząca. Kurator dla dorosłych czynnie uczestniczy w zdecydowanej większości spraw karnych, ale przede wszystkim wywiera bezpośredni wpływ na postępowania penitencjarne, a więc takie, które toczą się już podczas odbywania kary przez skazanego. Kurator sądowy dla dorosłych nadzoruje niemalże każdy aspekt wykonywania kary, a brak współpracy skazanego na tej płaszczyźnie może mieć dla niego poważne konsekwencje prawne.
Dozór kuratora dla dorosłych. Czy może pomagać skazanym?
Oczywiście. Powołanie kuratora dla dorosłych głównie ma na celu wspomóc proces resocjalizacji i umożliwić skazanym powrotu do społeczeństwa. Wbrew pozorom nie jest to łatwe. Niektórzy sprawcy przestępstw źle znoszą pobyt w izolacji i trudno jest im powrócić do normalności. Coś, co dla przeciętnego obywatela wydaje się oczywiste, dla skazanych może stanowić barierę nie do przezwyciężenia, wskutek czego nieodzowna jest pomoc w postaci dozoru kuratora dla dorosłych. Dlatego też zgodnie z podstawowymi prawami wolności jednostki, kurator dla dorosłych zabezpiecza powyższe aspekty w odniesieniu do skazanych.
