Rekolekcje wielkopostne to niewątpliwie bardzo ważny i głęboki element tradycji religijnej w Polsce. Jest to wydarzenie, w którym biorą udział osoby wierzące. Dla wielu uczniów i nauczycieli są one okazją do wspólnej refleksji i przeżywania religijnego wydarzenia. Należy zauważyć jednak, że żyjemy w coraz bardziej zróżnicowanym społeczeństwie, obok katolików żyją osoby, które wyznają inną religię. Coraz częściej pada pytanie o to, czy uczestnictwo w rekolekcjach jest obowiązkowe oraz, czy może być jakkolwiek usankcjonowane.
Czy rekolekcje w szkole są obowiązkowe?
Rekolekcje w szkole nie są obowiązkowe. Jest to jedynie zwyczaj, który przyjął się przez wzgląd na większą liczbę osób wyznających religię katolicką. Uczeń może być zwolniony z zajęć szkolnych w celu odbycia rekolekcji, jednak, nie może być zmuszony do uczestnictwa w nich. Częstą praktyką jest sprawdzanie listy obecności na rekolekcjach. Obecność na takich wydarzeniach nie powinna być sprawdzana, chociażby ze względu na wolność wyznania. Należy podkreślić, że szkoła nie organizuje rekolekcji oraz nie powinna tego robić. Do zadań szkoły bezsprzecznie należy realizowanie programu nauczania. Rekolekcje niewątpliwie są wydarzeniem religijnym, na którym podstawy programowej nie realizujemy.
Z ustawy o gwarancji wolności sumienia wynika, że angażowanie się szkołę w organizację rekolekcji narusza zasady świeckości państwa. Szkoła według przepisów powinna zachować neutralność, a przede wszystkim nie przymuszać uczniów do uczestniczenia w rekolekcjach.
Czy za brak udziału w rekolekcjach mogą mnie spotkać jakieś konsekwencje?
Absolutnie nie. Nie ma obowiązku uczestnictwa w rekolekcjach, tym bardziej w czasie realizowania swojego obowiązku szkolnego. Najważniejsze jest to, że za brak uczestnictwa w rekolekcjach nikogo nie mogą spotkać żadne konsekwencje ze strony szkoły. Szkoła może zwolnić chętnych uczniów, którzy chcą uczestniczyć w rekolekcjach, ale nie ma prawa ich organizować, a tym bardziej zmuszać innych uczniów do uczestnictwa w tym wydarzeniu. Sytuacje, gdzie szkoła zmusza uczniów do uczestnictwa w rekolekcjach, bądź wysnuwa wobec nich negatywne konsekwencje braku uczestnictwa, powinny być niezwłocznie zgłaszane do kuratorium.
Co z uczniami, którzy nie uczestniczą w rekolekcjach?
Uczniowie, którzy nie uczestniczą w rekolekcjach powinni pozostać na innych lekcjach. Założenie jest takie, że ci uczniowie, chcący pójść na rekolekcje, uzyskują zwolnienie z zajęć edukacyjnych, w celu uczestnictwa w religijnym wydarzeniu. Natomiast osoby, które nie uczestniczą w rekolekcjach, zostają na zajęciach w szkole. W praktyce zdarza się jednak różnie. Czasami osobom, które nie chodzą na rekolekcje, trudno jest zorganizować opiekę ze względu na deficyt nauczycieli.
