Czym jest telepraca i kim jest telepracownik?

Zgodnie z art. 67⁵ § 1 kodeksu pracy: „praca może być wykonywana regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną (telepraca)”. Na podstawie § 2 ww. art. „telepracownikiem jest pracownik, który wykonuje pracę w warunkach określonych w § 1 i przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej”. Ponadto świadczenie usługi drogą elektroniczną to wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne.

1. Czy zawsze trzeba pracować w systemie telepracy?
2. Do czego obowiązany jest pracodawca stosujący telepracę?
3. Telepraca – obowiązki telepracownika

Czy zawsze trzeba pracować w systemie telepracy?

Powyższe zależy od uzgodnień pracodawcy i pracownika, które ustala się przy zawieraniu umowy o pracę albo w trakcie trwania zatrudnienia. Przy czym, w trakcie zatrudnienia zmiana warunków wykonywania pracy na określone zgodnie z art. 67⁵ k.p. może nastąpić na mocy porozumienia stron, z inicjatywy pracownika lub pracodawcy. Pracodawca w miarę możliwości powinien uwzględnić wniosek pracownika dotyczący wykonywania pracy w formie telepracy. Równocześnie nie można zapominać, że na podstawie art. 678 § 1  k.p.: „w terminie 3 miesięcy od dnia podjęcia pracy w formie telepracy zgodnie z art. 67⁷ § 1 pkt 2 każda ze stron może wystąpić z wiążącym wnioskiem o zaprzestanie wykonywania pracy w formie telepracy i przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy. Strony ustalają termin, od którego nastąpi przywrócenie poprzednich warunków wykonywania pracy, nie dłuższy niż 30 dni od dnia otrzymania wniosku”.

Do czego obowiązany jest pracodawca stosujący telepracę?

Odpowiedź na to pytanie wypływa z treści art. Art. 6711 § 1 k.p. określającego, że pracodawca jest zobowiązany:

• dostarczyć telepracownikowi sprzęt niezbędny do wykonywania pracy w formie telepracy
• ubezpieczyć sprzęt
• pokryć koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją sprzętu
• zapewnić telepracownikowi pomoc techniczną i niezbędne szkolenia w zakresie obsługi sprzętu – chyba że pracodawca i telepracownik postanowią inaczej w odrębnej umowie

W odrębnej umowie strony stosunku pracy mogą określić w szczególności:

• zakres ubezpieczenia i zasady wykorzystywania przez telepracownika sprzętu niezbędnego do wykonywania pracy w formie telepracy stanowiącego własność telepracownika
• zasady porozumiewania się pracodawcy z telepracownikiem, w tym sposób potwierdzania obecności telepracownika na stanowisku pracy
• sposób i formę kontroli wykonywania pracy przez telepracownika

W sytuacji, gdy sprzęt, na którym pracuje telepracownik stanowi jego własność, wówczas przysługuje mu ekwiwalent pieniężny w wysokości określonej w porozumieniu lub regulaminie, lub w umowie, jaką zawarł z pracodawcą. Przy ustalaniu wysokości ekwiwalentu bierze się pod uwagę w szczególności normy zużycia sprzętu, jego udokumentowane ceny rynkowe oraz ilość wykorzystanego materiału na potrzeby pracodawcy i jego ceny rynkowej.

Telepraca – obowiązki telepracownika

Telepracownik jak każda osoba świadcząca pracę, musi przestrzegać przepisów kodeksu pracy oraz regulaminów ustalonych przez pracodawcę. Jego praca poza faktem, iż wykonuje ją na odległość, nie różni się niczym innym od standardowej pracy, w związku z czym telepracownik musi przestrzegać obowiązującego go czasu pracy oraz zadań, jakie zostały mu powierzone do realizacji w ramach telepracy. Jest to tym bardziej ważne, iż pracodawcy służy prawo kontroli w miejscu pracy telepracownika, a pracownik nie może mu tego uniemożliwić. Pracodawca może sprawdzać bezpieczeństwo i higienę pracy, przebieg pracy telepracownika i jej efekty, czy także funkcjonalność wykorzystanego przezeń sprzętu. Ważne, by kontrola odbywała się w godzinach pracy, bo tylko wówczas jest ona dopuszczalna. Z reguły pracodawca i telepracownik wspólnie ustalają dogodny dla nich termin spotkania w miejscu pracy. Oprócz powyższego telepracownik musi przestrzegać tajemnicy przedsiębiorstwa oraz zakazu konkurencji.